Các nhóm phát triển phần mềm luôn có áp lực phải thích ứng với những công nghệ mới nhất để mang đến những trải nghiệm người dùng làm hài lòng khách hàng. Hãy cùng tìm hiểu xem những xu hướng phát triển front-end đã thay đổi ra sao trong năm nay và làm thế nào để áp dụng chúng. Ngược lại, nếu bạn để ý các ứng dụng mình sử dụng hằng ngày, bạn sẽ nhận thấy rằng ngay cả những giao diện trực quan và thân thiện với người dùng nhất cũng được cập nhật liên tục, chính vì vậy mà bạn đã ở lại.

Mặc dù việc chạy theo xu hướng có thể là một áp lực, nhưng những xu hướng phát triển front-end dưới đây còn có thể giúp quy trình phát triển ứng dụng của bạn trở nên nhanh chóng và ít phức tạp hơn. Đối với những nhà phát triển coi sứ mệnh của mình là liên tục tạo ra ảnh hưởng đến ngành, chắc hẳn việc nắm bắt những công nghệ, ngôn ngữ lập trình và framework front-end mới nhất là vô cùng cần thiết để duy trì khả năng cạnh tranh trong một ngành công nghiệp không ngừng phát triển.

Dưới đây là những xu hướng phát triển front-end hàng đầu bạn có thể cần nắm bắt. 

1. Jamstack

Jamstack (JavaScript, API và Markup) là một framework sử dụng JavaScript hỗ trợ bạn xây dựng các trang web và ứng dụng. Jamstack cung cấp một nền tảng dễ sử dụng để tạo ra các ứng dụng đơn trang hiện đại và có hiệu suất cao.

Jamstack hoạt động dựa trên nguyên tắc pre-rendering và decoupling, tách riêng các trang và giao diện front-end khỏi cơ sở dữ liệu của back-end. Một khi được giải phóng khỏi các máy chủ back-end, giao diện front-end có thể được triển khai toàn cầu qua một mạng phân phối nội dung (Content Delivery Network – CDN). Trước khi triển khai, toàn bộ phần front-end được dựng trước (pre-built) thành các trang và asset tĩnh được tối ưu hóa. Toàn bộ front-end sử dụng JavaScript và API để trao đổi với back-end, khiến việc cải thiện và cá nhân hóa các trang trở nên dễ dàng hơn.

Jamstack được sử dụng trong việc phát triển front-end tùy chỉnh, bởi vì:

• Giảm thiểu thời gian tải trang vì các trang đã được tạo trước (pre-generated) trong lúc dựng. Điều này giúp các nhà phát triển quản lý mã nguồn dễ dàng hơn, từ đó gia tăng tốc độ phát triển và mang đến một trải nghiệm người dùng tuyệt vời hơn.
• Việc tạo trước trang web không liên quan đến server nên sẽ không phát sinh vấn đề về bảo mật server. Vấn đề bảo mật duy nhất bạn cần quan tâm là quyền truy cập những nội dung riêng tư của khách hàng.
• Các trang web Jamstack là web tĩnh và được tạo trước nên có tính di động cao, đồng thời có thể được lưu trữ trên nhiều máy chủ khác nhau mà không gặp bất cứ trở ngại nào.
• Được tích hợp với nhiều thư viện JavaScript nên có thể dễ dàng bổ sung các tính năng mới, giúp quá trình viết mã dễ dàng hơn và nâng cao khả năng mở rộng.
• Lưu trữ nội dung tĩnh tiết kiệm chi phí hơn lưu trữ nội dung động hay các nội dung web truyền thống. CDN có thể lưu vào bộ nhớ cache và phân phối một trang web mà không cần đến bất kỳ cơ sở hạ tầng lớn nào.

Jamstack đã tạo ra một cuộc cách mạng trong việc phát triển web và ứng dụng. Nhiều thương hiệu nổi tiếng như Unilever, PayPal, Louis Vuitton hay Nike đều đang áp dụng kiến trúc này.

2. Các framework phát triển front-end nổi tiếng

JavaScript (JS) là một trong những ngôn ngữ lập trình được sử dụng rộng rãi nhất. JS là một trong những công nghệ cốt lõi của World Wide Web, cùng với HTML và CSS, sở hữu một lượng lớn các thư viện, framework và cộng đồng người sử dụng đông đảo.

Một framework JavaScript là một tập các thư viện mã nguồn JavaScript, cung cấp cho nhà phát triển web mã nguồn sẵn có cho các tác vụ lập trình thông thường.

Những framework JS nổi tiếng nhất là gì?

Có rất nhiều framework JS, nhưng hãy cùng tìm hiểu về ba framework JS front-end được sử dụng rộng rãi nhất:

1. React: Được Facebook tạo ra, framework React đã giới thiệu các kiểu (style) dựa trên chức năng, khai báo và thành phần. React được sử dụng để phát triển và vận hành giao diện người dùng động của các trang web có lượng truy cập lớn nhờ việc sử dụng DOM ảo để render các thành phần trên web hoặc ứng dụng với tốc độ nhanh chóng. 
2. Angular: Framework Angular được Google tạo ra và phát hành chính thức vào năm 2016. Đây là một trong số những framework front-end JS mã nguồn mở, mạnh mẽ và hiệu quả nhất trên nền tảng TypeScript. Angular hỗ trợ phát triển những ứng dụng đơn trang xuất sắc nhờ kiến trúc dựa trên thành phần (component-based architecture) và cấu trúc dạng cây (tree-view structure). 
3. Vue.js: Là một trong những framework front-end đơn giản nhất hiện nay, Vue.js là framework JS tốt thứ ba, dựa trên số lượng người sử dụng và mức độ hài lòng của họ. Tích hợp kép (dual integration) của Vue.js là một trong những tính năng hấp dẫn nhất trong việc hỗ trợ phát triển những ứng dụng đơn trang tuyệt vời.

JavaScript là nền tảng phía sau các ứng dụng web như Netflix, LinkedIn, PayPal, OkCupid và BBC World News.

3. Kiến trúc Headless cho CMS

Kiến trúc headless là một kiểu hệ thống quản lý nội dung (Content Management System – CMS), trong đó phần back-end (kho nội dung) “body” được tách biệt khỏi phần “head” – giao diện. Các logic nghiệp vụ và chức năng được cung cấp dưới dạng các API. Một chương trình back-end chuyên biệt đơn giản hóa những API này thành một kênh front-end tương ứng với nền tảng của người dùng. Kiến trúc này hỗ trợ tạo ra nhiều thành phần front-end ở các định dạng khác nhau và bằng các công nghệ khác nhau.

Nói cách khác, headless CMS là một kho lưu trữ nội dung tập trung, được thực thi một cách độc lập ở lớp nền (background) bằng cách sử dụng API dịch vụ web để truyền nội dung hiển thị đến nhiều thiết bị. 

• Hỗ trợ mở rộng quy mô bằng cách cho phép cộng tác đồng thời, thay thế cách tiếp cận thác nước (waterfall) chậm chạp bằng một framework linh hoạt (agile): các nhóm IT có thể làm việc song song và rút ngắn thời gian phát hành ra thị trường.
• Hoạt động trên nhiều kênh và nhiều nền tảng, thúc đẩy tái sử dụng mã nguồn, giúp nhà phát triển không phải tốn sức làm lại nhiều lần.
• Giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa những tính năng như cá nhân hóa và bản địa hóa vì nội dung khả dụng trên mọi nền tảng kỹ thuật số.
• Cung cấp một kiến trúc linh hoạt để các nhà phát triển có thể tự do lựa chọn framework frontend.
• Mang đến một trải nghiệm người dùng phong phú hơn, các nhà phát triển có thể sáng tạo với kiến trúc headless bằng cách sử dụng những mã nguồn, nội dung hay máy chủ có sẵn.

4. Kiến trúc Micro Front-end

Kiến trúc micro front-end là một phương pháp thiết kế phân tách ứng dụng front-end thành các “ứng dụng micro” riêng biệt, bán độc lập và phối hợp một cách lỏng lẻo với nhau. Đây là một giải pháp giải quyết vấn đề của cấu trúc front-end nguyên khối. Khối front-end sẽ được chia nhỏ thành những thành phần riêng biệt, mỗi phần tương tự một ứng dụng độc lập, nhờ đó các nhóm phát triển có thể cộng tác song song, làm việc đồng thời với các thành phần riêng lẻ trên một cơ sở mã nguồn duy nhất để phát triển toàn bộ front-end.

Lợi ích của kiến trúc micro front-end:

• Cơ sở mã nguồn nhỏ, dễ dàng bảo trì các thành phần
• Thúc đẩy khả năng mở rộng, vì các nhóm micro front-end được tách biệt và hoạt động độc lập
• Tính độc lập của các thành phần giúp duy trì tính ổn định: nếu có lỗi phát sinh hay cần cập nhật một thành phần, bạn chỉ cần chú ý vào riêng thành phần ấy
• Các thành phần nhỏ giúp việc nâng cấp và cập nhật dễ dàng hơn, không gây ảnh hưởng đến các thành phần khác và cung cấp một trải nghiệm người dùng tốt hơn

Một số thương hiệu lớn đã áp dụng kiến trúc micro front-end để mở rộng quy mô và cải thiện UI/UX, bao gồm Spotify, IKEA, American Express và Starbucks.

5. Progressive Web Application (PWA)

Gần đây, PWA đã trở nên vô cùng nổi tiếng trong các dịch vụ phát triển ứng dụng tùy chỉnh, nhờ khả năng cung cấp một ứng dụng web đa nền tảng (cross-platform web app) sử dụng các API và tính năng trình duyệt mới nổi, cùng chiến lược nâng cao lũy tiến (progressive enhancement) truyền thống. PWA được phát triển từ những công nghệ web nổi tiếng như HTML, JavaScript và CSS, mang đến cho bạn một trải nghiệm thích ứng (responsive), đồng thời hỗ trợ các tính năng như thông báo đẩy (push notification) hay thêm lối tắt vào màn hình chính (add-to-home screen).

• Người dùng không cần cài đặt PWA, vì chúng là những trang web được phát triển từ các công nghệ web nổi tiếng. Mặc dù không cần cài đặt, PWA vẫn có thể hiển thị trên màn hình của người dùng như một ứng dụng thông thường.
• PWA cung cấp trải nghiệm người dùng như một ứng dụng gốc, nhờ các tính năng dành riêng cho nền tảng, đồng thời có hiệu suất cao và tốc độ tải nhanh chóng trong vài giây.
• Dữ liệu cho những trang web này được lưu cục bộ ở thiết bị của người dùng, loại bỏ sự phụ thuộc vào kết nối mạng.
• PWA có tính bảo mật cao vì tuân theo giao thức HTTPS như mọi trang web và ứng dụng web khác.

Chính vì vậy, Twitter, Instagram, Uber, Forbes, Starbucks và Pinterest đã lựa chọn phát triển với PWA, khiến cho các ứng dụng trở nên đáng tin cậy hơn, có được tốc độ và hiệu suất đáng kinh ngạc trên nhiều thiết bị, đồng thời hoạt động hiệu quả hơn các ứng dụng di động gốc.

6. GraphQL

Facebook giới thiệu GraphQL vào năm 2018 để đáp ứng nhu cầu thay đổi của các ứng dụng phức tạp và giải quyết vấn đề kém linh hoạt của REST API.

GraphQL là một ngôn ngữ truy vấn dữ liệu và một server-side runtime cho các API, chú trọng việc gửi cho client chính xác dữ liệu client mong muốn, không hơn không kém. GraphQL được thiết kế để khiến các API trở nên nhanh chóng, linh hoạt và thân thiện với nhà phát triển hơn. Bạn có thể làm việc với GraphQL trong một IDE tên là GraphiQL. Là một lựa chọn thay thế cho REST, GraphQL cho phép các nhà phát triển thực hiện các yêu cầu (request) lấy dữ liệu từ nhiều nguồn trong một lệnh gọi API duy nhất. 

Lợi ích của GraphQL:

• Là một biểu đồ duy nhất để truy xuất truy vấn, liên kết tất cả các API trong doanh nghiệp
• Cung cấp một giao diện và các kiểu dữ liệu được định nghĩa một cách mạnh mẽ, mang đến trải nghiệm client xuất sắc và hỗ trợ xử lý lỗi một cách hiệu quả, từ đó giảm thiểu hiểu lầm trong giao tiếp giữa client và server
• Hỗ trợ phát triển một API ứng dụng mà không làm ảnh hưởng đến các truy vấn hiện có
• Sở hữu nhiều tiện ích mở rộng mã nguồn mở cung cấp các tính năng không khả dụng với REST API
• Không yêu cầu một kiến trúc ứng dụng cụ thể nào và có thể được tích hợp với các REST API sẵn có

Nhiều công ty như Atlassian, Audi, Coursera, Facebook, Github, Airbnb và Lyft đã tận dụng GraphQL trong các ứng dụng, trang web và API của họ.

7. Motion UI

Motion UI (giao diện động) là một kiểu thiết kế front-end hiện đại và tùy biến theo yêu cầu, được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Chuyển động là một yếu tố trong thiết kế UX giúp giao diện trang web và ứng dụng trở nên sống động hơn. 

Motion UI có thể kể một câu chuyện và kích thích nhiều cảm xúc trong khách hàng. Kể chuyện là một cách hiệu quả để thúc đẩy tương tác trực tuyến, nhưng về cơ bản, một câu chuyện chỉ đơn giản là một chuỗi các sự kiện. Khi được kết hợp với motion và animation, việc kể chuyện có thể tạo ra những khoảnh khắc đặc biệt thú vị về mặt thị giác và củng cố trải nghiệm người dùng một cách đáng kinh ngạc.

Motion UI là cách tiếp cận hiệu quả và trực tiếp nhất để thu hút và duy trì sự chú ý của người dùng, vì thiết kế động là cách nhanh nhất để bạn truyền tải thông điệp của mình. Đây là một định dạng thuận tiện và đơn giản để thể hiện ý nghĩa của các ý tưởng và tổ chức dữ liệu, giống như việc xem một đoạn phim hoạt hình ngắn chắc hẳn sẽ hiệu quả hơn đọc một đoạn nội dung chữ hay thậm chí là xem infographic.

Chúng ta có thể thấy chuyển động trong hầu hết ứng dụng – Uber, Facebook, Instagram, Google Apps, CRED, Snapchat, Spotify – vô số ứng dụng người dùng sử dụng hằng ngày.

8. Single Page Application (SPA)

Single Page Application (ứng dụng đơn trang) là ứng dụng hoạt động trong một trình duyệt và người dùng không cần tải lại trang trong suốt quá trình sử dụng ứng dụng.

Một trong những lợi thế nổi bật nhất của ứng dụng đơn trang là cải thiện trải nghiệm người dùng: người dùng có thể trải nghiệm ứng dụng một cách liền mạch mà không cần chờ đợi. Người dùng ở lại trên cùng một trang, được phát triển với JavaScript.

Lợi ích cơ bản của ứng dụng đơn trang là tốc độ. Hầu hết các tài nguyên của ứng dụng đơn trang (HTML + CSS + Script) được tải lên ngay từ khi ứng dụng bắt đầu và không cần phải tải lại trong suốt quá trình sử dụng. Thứ thay đổi duy nhất là dữ liệu của người dùng qua quá trình trao đổi với server. Nhờ đó, ứng dụng phản hồi rất nhanh chóng với các truy vấn của người dùng và không cần chờ đợi giao tiếp client-server mỗi khi có yêu cầu mới.

• Hoạt động nhanh hơn các ứng dụng truyền thống vì chỉ cần tải một lần trong request đầu tiên
• Sử dụng ít băng thông hơn và có thể hoạt động trong điều kiện kết nối mạng kém
• Mang đến trải nghiệm người dùng tốt hơn cả ứng dụng di động và desktop, vì người dùng không cần chờ đợi tải trang
• Tích hợp các tính năng front-end phong phú và nâng cao dễ dàng hơn các ứng dụng truyền thống

Facebook, Gmail, Twitter, Google Drive, Google Maps và GitHub là những ví dụ của ứng dụng đơn trang.

9. Các công cụ phát triển trực quan (Low Code / No Code)

Các nền tảng phát triển low-code là biến chuyển thú vị nhất trong số các xu hướng phát triển front-end. Những công cụ xây dựng ứng dụng trực quan này tập trung vào các khía cạnh quan trọng nhất – thiết kế front-end và logic – bằng các đoạn mã được soạn sẵn. Phát triển một ứng dụng cần nhiều thời gian và nỗ lực, từ việc phân tích vấn đề, khái niệm hóa, thiết kế cho đến viết mã, do đó các nền tảng low-code giúp giảm thiểu gánh nặng kinh tế cho cả front-end và back-end, đồng thời hỗ trợ tùy chỉnh nhiều hơn cho cả hai phía. Những công cụ này cung cấp giao diện kéo thả trực quan để tạo ra front-end bằng các thành phần giao diện đã được định sẵn, có thể dễ dàng kết nối với cơ sở dữ liệu và các ứng dụng bên thứ ba để lấy dữ liệu và thực hiện hành động. Chúng giúp nhà phát triển tập trung vào logic nghiệp vụ và mục tiêu cuối cùng của họ: trải nghiệm người dùng.

Các nền tảng phát triển ứng dụng low-code / no-code là những môi trường phát triển phần mềm trực quan, hỗ trợ các kỹ sư và nhà phát triển front-end kéo thả các thành phần giao diện, kết nối chúng và tạo ra các ứng dụng di động hoặc web khả dụng.

Với các công cụ phát triển ứng dụng trực quan, bạn có thể:

• Tăng tốc độ phân phối phần mềm bằng cách phát triển nhanh các ứng dụng cho những trường hợp cụ thể
• Thiết kế, thử nghiệm, triển khai và quản lý các ứng dụng nhanh chóng hơn so với phương pháp tiếp cận truyền thống
• Tạo ra ứng dụng bằng cách tối thiểu hóa mã nguồn thủ công và khoản đầu tư trả trước
• Tận dụng bộ kỹ năng và tài nguyên hiện có khi tích hợp các hệ thống có sẵn để xây dựng các công cụ nội bộ cho doanh nghiệp
• Sử dụng GUI và định cấu hình thay vì lập trình truyền thống để tạo ra các ứng dụng mới hoặc cải tiến các ứng dụng hiện có nhằm nhanh chóng đáp ứng nhu cầu thị trường
• Dễ dàng tích hợp các công cụ hay ứng dụng nội bộ với cơ sở dữ liệu và API hiện có

Nhiều công ty như Wipro, Mondelez, Endy, LTI, Pfizer, Colgate, McKinsey & Company đang sử dụng các công cụ phát triển trực quan để xây dựng các ứng dụng doanh nghiệp của họ. 

Điểm chung của các xu hướng phát triển front-end năm 2022

• Tăng tốc độ phân phối ra thị trường 
• Tổ chức nhân sự nhóm một cách thuận tiện
• Tái cấu trúc nền tảng các ứng dụng hiện có
• Phát triển các ứng dụng doanh nghiệp tương đối phức tạp
• Xây dựng phiên bản MVP cho web và di động
• Tái sử dụng các thành phần trên nhiều nền tảng
• Thiết kế giao diện hiện đại tùy chỉnh cho ứng dụng hiện có
• Xây dựng ứng dụng có quy mô lớn với các nhóm lớn phân tán
• Xây dựng ứng dụng biểu mẫu với các quy tắc phức tạp

Tầm quan trọng của Front-end

Hãy tìm hiểu tầm quan trọng của việc phát triển front-end với một số thống kê như sau:

1. Ấn tượng đầu tiên tuyệt vời với khách hàng: 82% những trang web được xếp hạng cao nhất thân thiện với môi trường di động, và 83% cho rằng một trải nghiệm người dùng liền mạch giữa các nền tảng là rất quan trọng
2. Cải thiện hình ảnh thương hiệu: 67% người dùng nói rằng một trải nghiệm website tồi tệ sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến suy nghĩ của họ về thương hiệu
3. Xây dựng niềm tin: 75% đánh giá của người dùng về uy tín của thương hiệu là dựa trên thiết kế trang web
4. Điều hướng dễ dàng: Theo mô hình tư duy (mental model) của người dùng, tỷ lệ thao tác thành công sẽ đạt 80% nếu người dùng được điều hướng một cách có cấu trúc trên giao diện
5. Giữ chân người dùng: 74% khách vãng lai có xu hướng trở lại trang web nếu nó mang đến một trải nghiệm người dùng di động tốt

Kết luận

Khi sự cạnh tranh trên thị trường ngày càng tăng cao, các nhà phát triển luôn bận rộn xây dựng những giải pháp khả dụng để nâng cao tính hiệu quả, trải nghiệm người dùng, sự hài lòng của khách hàng, quy mô, khả năng truy cập, và quan trọng nhất: tốc độ. Tuy nhiên, giữa hiện trạng thay đổi nhanh chóng đến hỗn độn của ngành và áp lực về khối lượng công việc, một điều quan trọng bạn cần thực hiện là cân nhắc làm thế nào để cải thiện front-end cho những ứng dụng hiện có của mình. 

The original article: Front-End Development Trends of 2022
The translated article above belongs to the author Ambar Tayde and Metacoders commits not to use this content for any commercial purpose.